Năm đầu đời vô cùng quan trọng đối với trẻ, là tiền đề cho sự phát triển sau này của trẻ. Vì vậy, mẹ đừng bỏ lỡ những cách giáo dục con ngay từ khi mới chào đời dưới đây để con lớn lên tự lập và thông minh nhé!
Giai đoạn 0 -> 1 tháng tuổi
Mẹ đừng nghĩ rằng khi sinh ra đã biết giáo dục con cái. Thực tế là có đấy, mẹ hãy tập cho con những điều sau để con vào nếp ngay từ khi còn nhỏ:
– Cho trẻ bú 10 – 15 phút một lần sau đó cứ 3 giờ lại cho trẻ bú một lần để dần tạo thói quen bú đúng giờ.
– Dạy trẻ ngẩng đầu, 10 giây mỗi lần và tập 2 lần / ngày (thực hiện nhẹ nhàng, chậm rãi).
– Không nên bế trẻ quá nhiều vì sẽ khiến trẻ “khó ở, bám mẹ”, sau này sẽ rất khó tự lập.
– Tuyệt đối không lắc, võng mạnh để ru con ngủ vì sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí não của trẻ.
Giai đoạn 1 -> 2 tháng tuổi
– Buổi sáng trẻ có thể ngủ thêm khoảng 1 – 2 lần, chỉ nên cho trẻ ngủ thêm, không nên cố đánh thức trẻ sẽ khiến trẻ khó chịu, quấy khóc.
– Lúc này, mỗi ngày trẻ bú khoảng 6 lần, mỗi cữ bú khoảng 100-120ml. Trung bình lượng sữa bé bú trong một ngày là khoảng 600ml.
– Cho bé tập nhìn các đồ vật có hình dạng khác nhau sau đó di chuyển đồ vật từ từ để bé nhìn theo mắt mình.
– Sau mỗi lần tắm, mẹ nên bắt đầu vuốt ve và xoa bóp lòng bàn tay của trẻ, khuyến khích trẻ tự cầm tay mình. Ngoài ra, mẹ có thể dùng đồ chơi để chạm vào tay của trẻ, giúp bé cảm nhận được các loại đồ vật khác nhau. Tranh thủ khi cho con bú, mẹ có thể cầm tay trẻ trên vú, hoặc hướng tay trẻ chạm vào mặt mẹ, tránh xa tay mẹ.
Giai đoạn 2 -> 3 tháng tuổi
– Lúc này, thay vì dùng khăn trùm đầu cho trẻ, bạn có thể dùng một chiếc gối thấp, mỏng để kê đầu cho trẻ.
– Cha mẹ có thể cho trẻ đến các trung tâm thủy liệu pháp để giúp trẻ phát triển hệ miễn dịch, tăng dung tích phổi, giúp trẻ tự tin và không mất đi bản năng bơi lội bẩm sinh trong cơ thể.
– Không để trẻ nhìn vào màn hình TV, điện thoại quá 3 phút vì tia bức xạ sẽ ảnh hưởng không tốt đến mắt của trẻ.
– Các bà mẹ hãy thường xuyên trò chuyện và cười đùa với trẻ. Lúc này, bạn có thể đã biết cách tương tác với người đối diện, thật dễ thương.
Giai đoạn 4 -> 5 tháng tuổi
– Tuyệt đối không cho bé ăn thức ăn đặc vào thời điểm này, vì hệ tiêu hóa của bé còn rất non nớt. Các bác sĩ khuyến cáo, từ 6 tháng trở đi là thời điểm thích hợp để cho trẻ ăn dặm.
Bé 5 tháng tuổi đang trải qua nhiều cột mốc phát triển quan trọng cả về thể chất và trí tuệ. Lúc này, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính và đáp ứng hầu hết các nhu cầu trong ngày của bé.
– Người mẹ chơi với bé càng nhiều càng tốt, bằng cách đọc sách, hát cho bé nghe hoặc tạo ra những âm thanh vui nhộn và nét mặt. Đối với bé 5 tháng tuổi ú òa vẫn là trò chơi số 1 trong những lựa chọn trò chơi cho bé ở độ tuổi này.
– Ngoài ra, mẹ có thể dạy con ngồi bằng cách kéo hai chân thành hình chữ V. Tư thế này giúp mẹ giữ thăng bằng tốt hơn.
Cho trẻ sờ và cầm đồ chơi. Sau đó, người mẹ chuyển đồ chơi này sang tay kia của đứa trẻ. Không lâu sau, bé sẽ học cách chuyền đồ chơi từ tay này sang tay kia.
– Mẹ thường cho cô ấy gặp gỡ những người mới. Đây là một cách tuyệt vời để trau dồi các kỹ năng xã hội cũng như kích thích trí nhớ dài hạn của bé.
Giai đoạn 5 -> 6 tháng tuổi
– Khi bé được 6 tháng, bạn có thể bắt đầu cho bé ăn dặm. Mẹ hãy cho con ăn đặc dần, tuyệt đối không cho các loại gia vị như đường, mắm, muối,… vào thức ăn dặm của bé. Cha mẹ cũng không nên cho con đi ăn ngoài, như vậy bé sẽ ngày càng lười ăn và người lớn sẽ rất vất vả. Nếu có thể, mẹ nên tập cho bé ăn dặm BLW để bé tự lập và thích ăn ngon miệng hơn.
– Giấc ngủ quan trọng đối với mọi lứa tuổi để phát triển trí tuệ, chiều cao vượt trội. Trẻ 6 tháng tuổi cần ngủ 15 tiếng mỗi ngày. Trong đó, giấc ngủ sinh lý cần thiết mỗi đêm là 11-12 giờ.
– Chơi với con vẫn là lời khuyên mà các chuyên gia dành cho các bậc cha mẹ. Hãy phát triển các kỹ năng vận động thô của con bạn. Ngoài ra, mẹ có thể dạy trẻ ngôn ngữ thông qua việc trò chuyện và chơi với trẻ. Để cho bé cơ hội bắt đầu học từ, hãy nói chuyện với bé một cách chậm rãi, rõ ràng và đơn giản.
– Mẹ cung cấp đồ chơi phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Đồ chơi nhiều màu sắc và hình dáng là một trong những cách để phát triển các giác quan của trẻ.
– Trẻ cũng bắt đầu bộc lộ tính khí ngỗ ngược, dễ quấy khóc, khó chịu khi người khác không làm theo, vì vậy cần dạy trẻ cách kiềm chế, điều gì nên và không nên làm.
Giai đoạn 6 -> 7 tháng tuổi
– Nếu cho trẻ ăn thức ăn đặc thì lượng ăn dặm vừa phải, mỗi ngày chỉ nên cho trẻ ăn thử 1-2 thìa và quan sát phản ứng của trẻ. Và khi trẻ đã quen rồi thì mới từ từ tăng lượng ăn lên. Lưu ý: Cẩm nang chăm sóc trẻ trong độ tuổi ăn dặm khuyên bé nên ăn các thức ăn đặc từ ngọt đến mặn, từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc.
– Chú ý hơn đến việc mọc răng và vệ sinh răng miệng cho trẻ.
– Bố mẹ luân phiên đọc truyện cho trẻ quen với âm thanh và năng lượng của bố mẹ.
Giai đoạn 7 -> 8 tháng tuổi
– Mẹ tập cho trẻ thói quen dùng thìa xúc ăn, cầm cốc uống nước.
– Trẻ có khả năng lặp lại các động tác nên hãy tranh thủ dạy thêm cho trẻ những điều để trẻ phát triển tư duy và cơ thể một cách tốt nhất.
– Không nên hù dọa để trẻ bị ám ảnh bởi những câu chuyện ma quái, “bố bị ảnh hưởng”. Điều này khiến trẻ lớn lên trở nên nhút nhát, mất tự tin.
– Nói chuyện, hát, đọc truyện cho bé nghe thường xuyên hơn để kích thích sự phát triển khả năng ngôn ngữ của trẻ.
– Dạy trẻ biết vẫy tay chào tạm biệt, chào hỏi khi gặp ai đó …
– Đặt đồ chơi xa tầm tay để khuyến khích bé bò và nhặt đồ chơi.
Giai đoạn 8 -> 9 tháng tuổi
– Điều quan trọng nhất đối với trẻ giai đoạn này là phát triển ngôn ngữ. Nói chuyện với con bạn nhiều hơn. Khuyến khích trẻ nghe những bài hát có giai đoạn nhẹ nhàng, để tận dụng lợi thế của âm nhạc để phát triển trí thông minh cho bé.
– Trẻ ăn thành thạo có thể đổi sang ăn cơm nát, bánh bao để trẻ hứng thú hơn khi ăn.
Cho trẻ uống nước ấm để tránh viêm họng.
– Không cho trẻ ăn vặt không lành mạnh hoặc thức ăn khó tiêu hóa.
– Đừng quên nâng cao khả năng leo trèo của trẻ (và nhớ giám sát trẻ cẩn thận). Mẹ để bé bò, lăn, kéo thoải mái, thậm chí, bày nhiều đồ vật trước mặt để khuyến khích trẻ tập bò, giúp chân trẻ vận động nhiều nhất có thể.
Giai đoạn 9 -> 10 tháng tuổi
Khi được 9 tháng tuổi, bé đã bắt đầu có những bước phát triển mới về nhận thức và hoạt động. Vì vậy, cha mẹ cần lựa chọn những cách dạy trẻ 9 tháng tuổi hiệu quả để giúp trẻ phát triển tiềm năng hơn như:
– Hãy mở cửa sổ để trẻ có thể nhìn thấy những chiếc lá rung rinh trong gió, những chiếc chuông gió và những âm thanh vui nhộn mỗi khi có gió thổi qua. Đưa con bạn đến công viên để chúng có thể thấy nhiều người đang vui chơi. Trên đường đến công viên, về nhà, mẹ giải thích và nói về những gì trẻ đã nhìn thấy, hoặc ôm trẻ trên tay và đi dạo xung quanh. Khi được ở gần cha mẹ hàng ngày, chúng sẽ cảm thấy thoải mái và sớm trở thành những đứa trẻ thông minh.
– Cho trẻ quan sát và vui hơn với chiếc điện thoại di động bằng nhựa. Lắc lục lạc đồ chơi ở các vị trí khác nhau để giúp thị giác của trẻ linh hoạt.
– Không nên cho trẻ ăn vặt, đặc biệt là đồ ngọt vì rất có hại cho răng miệng và hệ tiêu hóa.
– Không cho trẻ ăn vặt trước bữa ăn chính và cần hình thành cho trẻ thói quen ăn uống lành mạnh.
– Cả gia đình nên ở bên nhau, cùng xem sách, đọc truyện cho trẻ nghe mỗi tối để hình thành thói quen đọc sách cho trẻ từ khi còn nhỏ.
Giai đoạn 11 -> 12 tháng tuổi
Đến 12 tháng, trẻ sơ sinh có thể hiểu những gì bố mẹ nói, bắt chước những hành động đơn giản và thể hiện nhiều cảm xúc hơn. Có nhiều cách mà cha mẹ có thể giúp con phát triển tình cảm, chẳng hạn như nghe nhạc. Âm nhạc là công cụ tuyệt vời giúp trẻ phát triển cảm xúc, đồng thời kích thích trí não của trẻ.
Trẻ em có thể đã hiểu khoảng bốn hoặc năm từ đơn lẻ và bắt đầu bập bẹ, mặc dù chúng có thể không nói được chính xác. Tuy nhiên, cha mẹ nên cố gắng khuyến khích con nói nhiều nhất có thể bằng cách lắng nghe và đáp lại lời nói của con.
– Bố mẹ hãy làm mẫu và nói về tình cảm mà mình đang bày tỏ với con. Qua đó, trẻ sẽ dần hiểu được khi nào bố mẹ vui, buồn, tức giận,… và bắt chước theo người lớn.
– Các mẹ nên mua những đồ chơi có thể kích thích tư duy của trẻ, ví dụ như tranh ghép hình, lego, flashcards, … và chơi cùng bé. Như vậy, con và mẹ sẽ có nhiều tương tác giúp thai nhi phát triển toàn diện. Đồ chơi thông minh giúp bé phát triển các giác quan, trở nên thông minh và nhanh nhẹn hơn.
– Khi bé được 1 tuổi, bé đã có thể bắt đầu tự ngồi, tự cầm nắm đồ vật xung quanh để đứng dậy thậm chí là tập đi. Lúc này, cha mẹ nên ở bên động viên trẻ để trẻ hoạt động tích cực hơn bằng cách nắm tay và cổ vũ. Điều này có thể giúp trẻ tập đi mạnh dạn và đi được lâu hơn.
– Cho trẻ đi chân trần sẽ giúp trẻ vững vàng hơn và phát triển xúc giác ở bàn chân, rèn luyện khả năng miễn dịch cho trẻ.
