Quà của người Hà Nội gửi gió thu
Nói là quà nhưng đậu phộng rang húng lìu cũng là một món ăn vặt bình dị, nhâm nhi cùng cốc bia tươi thì mùa thu Hà Nội bao giờ cũng ngon hơn. Húng lìu nướng đã tràn ngập phố Bà Triệu đất kinh kỳ từ lâu, nhưng ít ai biết tại sao con phố ấy lại bán món ăn vặt bình dị ấy.
Những đêm hè, những ngày mưa xuân, khi tiết trời chuyển thu se lạnh và cả những đêm đông se lạnh, mùi hương của húng quế khiến người ta nhớ về Hà Nội.
Phố Bà Triệu, Hà Nội nổi tiếng với lạc rang húng lìu nhưng bà Vân hay bà Vân là được ưa chuộng nhất, các thương hiệu khác “không có cửa”. Người ta cho biết, gia đình ông Vân làm nghề bán đậu phộng rang từ năm 1963, khi ông còn là công nhân nhà máy dệt. Ban đầu chỉ là kinh doanh đồ ăn vặt, dần dần được nhiều người biết đến đặt hàng nên anh đi làm thêm để bán thêm. Những năm 80, ông nghỉ hưu, tập trung vào việc bán đậu phộng cùng con cháu.
Sau này, phố Bà Triệu nổi lên hàng loạt sạp bán lạc rang và húng lìu, sạp nào cũng mang gánh Vân chính hiệu. Vì nhà anh quá nổi tiếng với món lạc rang nên nhiều người cũng học làm “hàng nhái” để bán. Nhưng dù vậy, hương vị gia truyền khó có thể bắt chước được.
Đậu phộng rang húng quế nổi tiếng
Món quà Hà Nội vừa thơm, vừa đậm đà khó cưỡng
Món đậu phộng rang húng lìu thơm ngon, giòn giòn vừa đủ được tuyển chọn kỹ lưỡng từ nguồn nguyên liệu đầu vào.
Lạc dùng để rang húng quế phải chọn loại hạt đều nhau, không quá nhỏ, không quá to. Hạt càng to ăn càng kém ngon. Nhìn da lụa phải thật mỏng, không lẫn những hạt lép, lép. Đậu phộng ngon gọi là “đậu phộng chay” được trồng nhiều ở Bắc Ninh, Bắc Giang, Ninh Bình, Hải Hậu,…
Sau khi chọn đậu phộng, đến phần gia vị húng quế. Hương vị cơ bản của gia vị húng quế bao gồm đinh hương, bạch đậu khấu, quế, hồi và húng quế. Các hương liệu này được rang vàng, xay mịn, trộn với nhau theo một tỷ lệ nhất định sao cho thật khéo léo. Vì nếu bạn quá tay thì lạc rang sẽ đậm đà, còn ít quá thì lạc rang sẽ không đủ mùi.
Có thể nói, tỷ lệ pha trộn của húng quế chính là bí quyết tạo nên hương vị riêng của mỗi nhà.
Công đoạn ướp đậu phộng với rau húng và muối, đường cũng quan trọng không kém. Bởi sau khi sơ chế húng quế, khâu tẩm ướp được coi là khâu mấu chốt quyết định làm nên thương hiệu lạc rang húng quế nổi tiếng.
Chọn những quả lạc rang, không bị lép. Dùng nước nóng đun sôi khoảng 2 phút để loại bỏ tạp chất và mùi hôi. Cho đậu phộng vào tô, thêm các nguyên liệu gồm muối, đường, rau húng quế vào. Ủ sao cho thật thấm rồi hong gió cho khô. Nhiều người cho rằng lạc phải phơi nắng 12 tiếng nhưng điều này không đúng vì khi rang lạc sẽ bị chảy dầu và khô. Khi đó, gia vị không còn ngon nữa.
Lạc rang phải giữ độ nóng vừa phải, không quá nóng. Lúc này, lạc phải rang vàng cát để giữ được độ giòn, mềm. Mỗi mẻ đậu phộng được tính rang vừa phải, rang từ từ để vỏ lụa không bị nứt. Khi rang lạc nên đảo đều tay, cát vàng không được dùng nhiều lần, đặc biệt cát chuyển màu thì phải bỏ đi để dùng mẻ cát mới.
Những người có tay nghề đều nói, sau khi rang lạc phải rắc thêm một lớp húng quế nữa cho đậm đà. Không chỉ vậy, đậu phộng rang phải được ủ trong chăn bông khoảng 1 – 2 tiếng đồng hồ mới được nghỉ. Tiếp theo, đậu phộng cần được sàng lọc để loại bỏ những hạt bị cháy, nứt. Ủ tiếp cho đến khi đóng gói thành phẩm.
Lạc rang húng quế ngon và chất lượng là lạc chín đều, không cháy, không nồng, mùi thơm của húng vừa phải, không gắt. Lớp vỏ lụa ôm chặt lấy hạt lạc, nhưng dùng tay vuốt nhẹ hạt lạc rồi thổi lên, vỏ lạc đã tan ra. Ăn đậu phộng có vị thơm, giòn, ngọt của đường, chút muối đầu lưỡi, hương quýt của húng lủi cứ vương vấn mãi không thôi.
Vào những ngày thu mát mẻ, nhâm nhi đậu phộng rang với húng quế và bia tươi, ăn kèm với các món ăn khác cũng đủ hương vị. Vì đây là món ăn dân dã “dân dã”, dễ kết hợp với các nguyên liệu khác tùy theo sở thích của mỗi người.
Đơn giản, không phô trương hay cầu kỳ, lạc rang và húng lìu là món quà nhỏ được người dân Hà Nội trút vào lòng những gì mộc mạc và chân chất nhất. Nếu có dịp ghé thăm phố Bà Triệu, Hà Nội, bạn đừng quên nếm thử món quà ngon đầy gió thu này nhé …
