Nhâm trám, đặc sản quê Thái Nguyên khiến nhiều người phát thèm ngay

Mọi người chia sẻ kinh nghiệm làm nham thạch trám ở Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

Về xã Hà Châu (huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) vào những ngày tháng 8 này, đâu đâu cũng thấy cảnh người dân thu hoạch trám rồi chở đến các nhà hàng, điểm tập kết tiêu thụ. Vừa đến đầu làng đã nghe tiếng nói cười nói vui vẻ của người dân nơi đây: “Mâm cỗ năm nay được giá lắm cô bác ơi”.

Trám đen được chế biến thành nhiều món ăn đặc sản như trám muối, trám kho, trám kho thịt… Trong đó trám đen đã trở thành đặc sản nổi tiếng của vùng đất Hạ Châu.

Theo người dân địa phương, không rõ món ăn này có từ bao giờ, chỉ biết rằng nó được truyền lại từ thời ông bà và con cháu lưu giữ.

Bà Nguyễn Thị Viên (xóm Mới, xã Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) cho biết, món trám được chế biến rất công phu với hơn 10 loại nguyên liệu khác nhau. Ngoài thành phần trám đen, trám đen còn có cá, chuối non, lá gừng, vừng, lạc, thịt ba chỉ, cùi dừa …

Để làm được món trám ngon, trước hết bạn cần chọn những quả trám đen có phấn, mắt to và vàng như mắt sáo.

Trám trước khi chế biến rửa sạch rồi cho vào nồi nước nóng khoảng 35.^oC om cho đến khi nhân mềm. Tiếp tục cho trám vào nồi nước muối đã chuẩn bị, đun với lửa lớn đến khi sôi thì tắt bếp. Sau đó trám để ráo nước rồi tách lấy phần thịt, xay nhuyễn.

Củ chuối cắt miếng nhỏ rồi ngâm vào nước khế chua đã chuẩn bị sẵn cho đến khi trắng và hết chát thì vắt bỏ hết nước. Cần chọn những quả chuối non lấy từ cây chuối lá mới mọng nước và giòn.

Rửa sạch lá gừng và cắt thành từng miếng nhỏ. Cùi dừa nạo thành từng miếng nhỏ. Lạc và vừng rang chín, bỏ vỏ, giã nhỏ.

Về phần thịt, nên chọn miếng thịt ba chỉ vừa nạc vừa mỡ để tăng độ béo ngậy cho món ăn. Thịt sau khi làm sạch, thái miếng to rồi nướng trên than hồng cho thơm rồi thái miếng nhỏ vừa ăn.

Đối với cá có 2 cách chế biến tùy theo khẩu vị của mỗi người. Cách đầu tiên là chọn những con cá to, tươi, nhiều thịt, ít xương để nướng. Khi cá chín, gỡ lấy phần thịt và cho vào máy xay nhỏ, rang cho đến khi cá có mùi thơm và bông lên.

Cách thứ hai là dùng cá sống lọc bỏ xương rồi thái thành từng lát mỏng trộn với vừng lạc giã nhỏ.

Khi các nguyên liệu đã sẵn sàng, đầu bếp sẽ trộn các nguyên liệu với nhau theo tỷ lệ đã định trước. Khi ăn, món ăn được gói kèm với một thành phần không thể thiếu đó là lá nội rồi chấm với nước tương để thưởng thức.

Xôi Hà Châu khi ăn có vị bùi bùi của trám, lạc, vừng, vị thơm ngọt của thịt ba chỉ, cá, cùi dừa, lá gừng, củ chuối và vị chát của lá. Tất cả hòa quyện tạo nên một hương vị đặc biệt thu hút thực khách mà không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

Nhâm trám không chỉ là món ăn đặc sản, được người Hà Châu dùng để đãi khách đến nhà, mà còn là món ăn truyền thống “gây thương nhớ” cho những người con xa quê.

Ông Hoàng Văn Oanh – Chủ tịch UBND xã Hà Châu cho biết, món đặc sản nham thạch ngày càng được nhiều người biết đến. Hiện trên địa bàn xã có khoảng 30 hộ sản xuất nham thạch phục vụ nhu cầu của người dân trong và ngoài tỉnh.

Tuy nhiên, đây là hàng tươi sống, hạn sử dụng không được lâu. Địa phương đang có kế hoạch xây dựng thương hiệu cho sản phẩm này, vừa để quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, vừa đăng ký OCOP cho sản phẩm trong thời gian tới.