Tại sao bạn không nên để thực phẩm nguội rồi mới cất vào tủ lạnh?

Tất cả đã được các chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng và sức khỏe giải đáp tại hội thảo “Lựa chọn thực phẩm an toàn, bổ dưỡng cho người bận rộn” ngày 29/7.

Đừng để nguội rồi mới cất vào tủ lạnh

Đối với những người bận rộn, ít có thời gian chuẩn bị bữa ăn, nấu nướng cuối tuần thì việc cất vào tủ lạnh để dùng sau đã trở thành điều quen thuộc. Tuy nhiên, theo bác sĩ Phan Thế Đồng – Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TP.HCM, thói quen này có rất nhiều sai lầm. Thứ nhất là không thể đông lạnh thực phẩm đã nấu chín, vì rã đông sau này, thực phẩm sẽ bị hỏng. Cách đúng là để ngăn mát theo quy tắc 2 – 4 giờ. Tức là sau khi chế biến thức ăn nóng và sử dụng trong vòng 4 giờ là an toàn vì vi khuẩn, vi sinh vật không có đủ thời gian để phát triển gây hại. Nếu cần bảo quản ngăn mát để sử dụng sau thì phải bảo quản ngay trong tủ lạnh sau khi nấu 2 giờ. Vì nếu để lâu, vi khuẩn có thể xâm nhập, khi bảo quản mát và mang về sử dụng sẽ có nguy cơ tiềm ẩn vi khuẩn.

Thứ hai, thực phẩm không được để nguội rồi mới cho vào hộp, bảo quản nơi thoáng mát. TS Phan Thế Đồng nhấn mạnh: “Trong quá trình chờ nguội thực phẩm có thể bị nhiễm vi sinh trở lại. Tốt nhất là trong lúc thức ăn vẫn còn nóng như vậy, chúng ta cho vào hộp thủy tinh hoặc sứ rồi đậy nắp lại. Chính nhiệt độ nóng sẽ giúp khử trùng thùng chứa, đồng thời nhiệt lượng đủ để khử trùng nắp thùng. Nhờ đó, thực phẩm có thể được bảo quản trong thời gian rất dài. Ngoài ra, nên chia nhỏ lượng thức ăn cho một bữa, không nên đựng trong hộp lớn. Nhiệt độ trong tủ lạnh luôn phải từ 5 độ C trở xuống. Thông thường, em nên chỉnh tủ lạnh trong nhà ở 4 độ C là tốt nhất vì vẫn đóng mở được. Nhiệt độ này đảm bảo không cho vi sinh vật gây ngộ độc cho người phát triển.

Thứ ba, không nên để thức ăn trong tủ lạnh một cách tùy tiện mà nên sắp xếp ngăn nắp. Các chuyên gia khuyến cáo, những thực phẩm đã nấu chín hoặc sẽ ăn ngay nên để ở ngăn trên cùng. Thực phẩm chưa qua chế biến được cất ở ngăn dưới. Vì vi khuẩn có thể bị nhiễm từ trên xuống nên sẽ có nguy cơ bị nhiễm vi sinh nếu để thực phẩm chế biến sẵn bên dưới.

Cân bằng dinh dưỡng khi tiêu thụ thực phẩm ăn liền

Xu hướng ăn nhanh và tiêu dùng các sản phẩm ăn liền cũng ngày càng phổ biến với dân văn phòng và những người bận rộn. TS-BS Trương Hồng Sơn – Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, đây là một vấn đề có xu hướng. Tuy nhiên, ăn nhanh như thế nào là hợp lý thì cho đến nay, các chuyên gia dinh dưỡng vẫn đang bàn luận. Chúng ta thấy bún, phở, miến trong thức ăn nhanh của Việt Nam đều tuân theo tiêu chuẩn như vậy là cung cấp cả tinh bột và nước vào buổi sáng. Tuy nhiên, làm thế nào để có một bữa ăn ngon? Đây là một câu chuyện khá phức tạp. Chẳng hạn như bún, phở, bún ăn vỉa hè phải đảm bảo vệ sinh. Nhưng việc đảm bảo vệ sinh khi có quá nhiều hàng quán nhỏ lẻ như hiện nay là điều rất khó, không hề đơn giản.

Một phong cách khác là ăn ở nhà, ví dụ như mì gói, đã thay đổi rất nhiều trong 20 năm qua, trước khi có những lo ngại như mì ăn liền giàu tinh bột, lo ngại về chất béo chuyển hóa. (chất béo chuyển hóa) ảnh hưởng đến tim mạch, lo ngại về chất đạm, không đủ chất đạm … Nhưng vài chục năm trở lại đây, mì ăn liền đã có sự thay đổi khá rõ, chẳng hạn chất béo được đánh giá là 0 theo tiêu chuẩn Hoa Kỳ, nghĩa là lượng chất béo chuyển hóa đã được giới hạn ở ngưỡng an toàn. Thứ hai là về chất đạm cũng đã được đưa vào dạng đạm tinh chế tương đương với khoảng 35g thịt, vitamin và chất xơ cũng đã được đưa vào. Như vậy, mì gói hiện nay đã có sự thay đổi rất lớn, đảm bảo được cả vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm và dinh dưỡng.

\N

Tuy nhiên, người tiêu dùng khi ăn mì cũng nên bổ sung thêm rau xanh, thêm trứng hoặc ăn một quả táo sau khi ăn mì để bổ sung thêm chất xơ và vitamin. Chúng ta đừng đặt gánh nặng lên vai bất kỳ loại thực phẩm nào vì nó phải đầy đủ các chất dinh dưỡng. Trên thực tế, rất khó có một loại siêu thực phẩm nào đảm bảo được tất cả. Vấn đề ở đây là chúng ta có kiến ​​thức về dinh dưỡng, biết cách kết hợp các loại thực phẩm để tạo nên một bữa ăn đầy đủ và cân đối.

Chỉ mua thực phẩm có uy tín trực tuyến

Theo TS Phan Thế Đồng, đặt hàng trực tuyến có một điểm yếu là chúng ta chỉ nhìn thấy hình ảnh trên màn hình mà không cảm nhận được thực phẩm có tươi ngon, chế biến kỹ hay không. Bất kỳ thực phẩm nào cũng phải trải qua một quá trình chế biến và phân phối. Với những sản phẩm đặt hàng trực tuyến, thời gian vận chuyển hàng đến tay người dùng mất một khoảng thời gian tương đối. Với đồ ăn nhanh, nó phải có chất bảo quản và chất chống oxy hóa thì mới có thể lưu hành được lâu như vậy. Trong điều kiện vận chuyển không có dây chuyền lạnh, vận chuyển ở nhiệt độ bình thường rất dễ hỏng. Vì vậy, mặc dù bao bì của các sản phẩm đó có thể không có bất kỳ chất bảo quản nào, nhưng trên thực tế, nó phải có mặt thì mới có thể giữ được.

Đặc biệt, các sản phẩm sản xuất trong nước, là thực phẩm thông dụng khi mua bán qua mạng hoàn toàn không nhãn mác, không đăng ký nhãn hiệu, không công bố chính thức thành phần trong đó. Những sản phẩm này có thể ngon nhưng không đảm bảo chất lượng. Có những rủi ro như người chế biến sử dụng phụ gia, hóa chất đôi khi không được phép hoặc được phép sử dụng nhưng sử dụng phụ gia công nghiệp. Phụ gia công nghiệp được pha trộn với nhiều tạp chất khác nhau, nguy hiểm chính nằm ở những tạp chất đó, chẳng hạn như kim loại nặng hoặc các hợp chất khác còn sót lại trong quá trình chế biến. Sử dụng chất phụ gia tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe rất nguy hiểm vì sẽ dẫn đến các bệnh mãn tính, có thể lúc này chưa phát nhưng 5, 10 năm sau sẽ phát tác.

Rủi ro thứ hai là vi sinh, bởi không đảm bảo các điều kiện an toàn khi chế biến. Có hai nhóm vi sinh vật gây ngộ độc thực phẩm. Một nhóm là vi sinh vật có thể gây ngộ độc nếu ăn phải, nhóm này ít rủi ro hơn vì khi người ta chế biến thực phẩm khô, vi sinh vật khó phát triển trên đó. Nhóm thứ hai là các vi sinh vật phát triển trong thực phẩm, sinh ra chất độc trên thực phẩm và chúng ta bị ngộ độc bởi chất độc đó. Nhóm này nguy hiểm hơn, nó có thể phát triển trên nguyên liệu, trên thực phẩm và khi người ta chế biến xong thì chất độc vẫn còn đó. Vì vậy, khi mua hàng trực tuyến mà không có thương hiệu đi kèm rất nhiều rủi ro. Vì vậy, nên mua hàng có thương hiệu, hàng mình đã mua ở các cửa hàng, siêu thị thì sẽ yên tâm hơn.

Tọa đàm “Lựa chọn thực phẩm an toàn, bổ dưỡng cho người bận rộn” do Báo Thiếu niên và Công ty Cổ phần Acecook tổ chức vào ngày 29 tháng 7 năm 2022. Chương trình có sự tham gia của các khách mời, chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng: PGS.TS. Giáo sư Tiến sĩ. Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP.HCM; BS Phan Thế Đồng, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TP.HCM; TS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam.