Giò chả, món ăn làm từ thịt lợn quanh năm

Giò chả là món ăn truyền thống của cộng đồng dân tộc Thái ở Nghệ An. Cũng giống như các món thịt của đồng bào dân tộc vùng cao, lạp xưởng không chỉ được ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon mà còn là món ăn truyền thống độc đáo.

Hiện nay, xúc xích không còn bó hẹp trong cộng đồng người Thái mà đã trở thành mặt hàng được tiêu thụ rộng rãi trên thị trường.

Nguyên liệu để làm món ăn này là thịt lợn, gồm phần nạc, mỡ được băm nhỏ trộn đều và các gia vị cần thiết như muối, mì chính, tỏi, ớt … – Ảnh: PAO THA

Phải nói rằng, để làm ra một mẻ lạp xưởng ngon phải chuẩn bị kỹ lưỡng và trải qua nhiều công đoạn. Giò chả được làm từ thịt lợn nhưng phải là thịt lợn thả rông mới ngon.

Đầu tiên, người ta chọn thịt nạc mông và thịt mỡ băm nhuyễn trộn đều với nhau. Cứ 1kg thịt nạc trộn với 0,2kg thịt mỡ, nếu quá nhiều nạc lạp xưởng sẽ bị khô, nhiều mỡ sẽ khó ăn.

Phần ruột non của lợn làm sạch rồi ngâm rượu để ruột được bền hơn. Sau đó nhồi ruột thịt đã ướp vào – Ảnh: PAO TAO

Sau đó ướp với gia vị tỏi, ớt, hạt nêm, đường… Cuối cùng ướp với rượu trắng để sau 6 – 8 tiếng. Lên men thịt sẽ tạo cho xúc xích có vị chua đặc trưng.

Khó nhất là khâu đưa thịt đã ướp vào ruột non. Phần ruột lợn chọn phần ruột non đem rửa sạch với rượu và dấm. Trước đây, người ta phải dùng tay nhồi thịt vào ruột non nên có khi cả ngày chỉ làm được một ít.

Giò chả đã được phơi khô và có màu hồng – Ảnh: ĐÀO THÁI

Bây giờ người ta có sáng kiến ​​dùng xi lanh nhựa để bơm vào nên nhanh hơn rất nhiều. Phần thịt cho vào ruột non và dùng dây buộc thành từng khúc khoảng 6 cm để đảm bảo khi nấu lạp xưởng không bị nát.

Những chiếc xúc xích được nối với nhau thành từng đoạn dài và để trên gác xép để phơi khô. Khác với các loại thịt gác bếp, lạp xưởng không để lâu khô mà chủ yếu để ráo nước. Điều quan trọng là xúc xích phải được phơi nắng.

Công đoạn làm khô lạp xưởng cũng khá tỉ mỉ. Càng nhiều nắng, lạp xưởng càng thơm ngon và nhiều màu sắc – Ảnh: ĐÀO THỊ

Càng nhiều nắng, lạp xưởng càng đỏ đẹp. Màu đỏ của thịt nạc qua ruột non hiện dần lên dưới ánh nắng càng làm cho món ăn này thêm phần hấp dẫn. Vì đã phơi khô nên có thể bảo quản trong tủ lạnh để ăn quanh năm.

Các món xúc xích phổ biến nhất là nướng và chiên. Tuy nhiên, theo các bậc cao niên, món ăn truyền thống của người Thái vẫn là món nướng.

Giò vừa làm xong đem ra phơi – Ảnh: ĐÀO THỌ

Vì khi được nướng trên bếp than hồng thì lạp xưởng mới phát huy hết hương vị. Một cảm giác thơm, béo ngậy và chua nhẹ lan tỏa trong vị giác khiến người ăn khó cưỡng lại được.

Cách chế biến món lạp xưởng cũng rất đơn giản, chỉ cần nướng hoặc chiên là có thể ăn được – Ảnh: PAO THA