Vùng đất Cái Mơn, Chợ Lách, Bến Tre là quê hương của hai danh nhân nổi tiếng thế giới về văn hóa và tôn giáo. Đó là thánh tử đạo Philip Phan Văn Minh và nhà ngôn ngữ học Petrus Trương Vĩnh Ký thông thạo 20 thứ tiếng.
Quê hương Cái Mơn thân yêu của tôi còn nổi tiếng với đặc sản sầu riêng hạt nhỏ, cơm dày, vị ngọt và thơm. Trong chiến tranh, cho đến khi đất nước thống nhất hai miền Nam Bắc, vẫn có nhiều nghệ nhân làm hoa kiểng, uốn bon-sai thành chậu cảnh bán trong dịp Tết với những con cá có hình dáng như rồng, nai, rồng … rất lạ. và xinh đẹp. Những chậu, mai vàng rực rỡ, hoa giấy đẹp lung linh là nơi hút khách và những vị khách nhà giàu, khá giả với thú vui tao nhã, chuyên săn hoa kiểng lạ trong các dịp lễ. Tết.
Vùng quê yêu dấu Cái Mơn, Bến Tre còn là xứ sở của nhiều loại trái cây ngoài dừa xiêm, dừa ta, măng cụt, bòn bon, chôm chôm, cam, quýt, bưởi, xoài, mận, dâu, điều … nổi bật nhất là trái cây món ăn đại diện cho các tỉnh miền Tây Nam bộ đã trở thành thương hiệu được nhiều người biết đến, đó là “sầu riêng Cái Mơn”. Cái Mơn còn có nhà thờ lớn nhất nhì miền Tây Nam Bộ, đặc biệt nổi tiếng với nghề làm đèn ông sao độc đáo nhân dịp lễ Noel với kích thước lớn, trang trí lộng lẫy, thiết kế hoa văn tinh xảo,… đẹp mắt.
 |
| Bến Tre nổi tiếng với xứ dừa … |
Thương lắm, nhớ lắm những buổi trưa hè về quê tắm sông, không biết bơi phải ôm cây chuối hay lấy dao buộc hai trái dừa khô vào nhau. tách hai gáo dừa bên ngoài thành “hai sợi dây” “rồi buộc vào nhau, ôm nhau nhảy xuống sông, mương, rạch nhỏ và thỏa sức lội cùng những người bạn quê hiền lành, chân chất tuổi từ 5 đến 6 … có cách phát âm, nghe rất lạ. buồn cười và thú vị của vần “tr” đọc thành vần như muốn nói cho nhanh, ngắn gọn như câu nói: “Tàu (trâu), mùa trái cây năm nay thật may mắn… Những âm tiết và từ đó nghe thật ấn tượng. đến sự ngọt ngào, thanh âm của các loại trái cây miền sông nước Nam Bộ.
\N
Những hoài niệm đẹp đẽ về một thời thơ ấu may mắn được tận hưởng bầu không khí trong lành, ấm áp và những hàng dừa xanh bên bờ sông, cù lao và những vườn cây trĩu quả. Ký ức tuổi thơ hồn nhiên được bố mẹ, anh chị đưa về quê ba tháng nghỉ hè, vui đùa bên dòng sông và thưởng thức đủ loại trái cây ngon ngọt. Buổi tối còn có một thú tiêu khiển độc lạ là cố thức để theo chân một vài bà con hiền lành, cần cù, chăm chỉ đi mò cá, ếch, cua đồng, lươn … để có miếng ăn. bữa ăn sáng. hôm sau và nếu có kinh nghiệm “tay nghề” có thể tìm được nhiều “ủng” mang ra chợ bán kiếm thêm tiền tiết kiệm trang trải cho cuộc sống nông thôn còn nhiều thiếu thốn về vật chất nhưng tấm lòng chân thành. chan chứa tình làng, nghĩa xóm, giúp đỡ những người khó khăn, có hoàn cảnh khó khăn có cái ăn đủ mặc. Dụng cụ để quét gồm một chiếc nồi đồng nhỏ cỡ nắm tay người lớn, bên trong đựng khí và đá, cho một ít nước vào để châm lửa rồi khạc ra một cái nồi, một cái khay (cũng làm bằng đồng như kính chắn gió ô tô. để ánh sáng lan tỏa và quét xa. dễ thấy vào ban đêm) trên đầu “phạm vi” đeo một chiếc vòng có gắn bóng đèn nối với bình ắc quy bên hông, bên hông là chiếc thúng to bằng tre để đựng cá, cá chình, v.v., bị bắt bởi ngọn. cây tre dài khoảng hai thước có gắn một cái chạc vào đầu cây tre. Phải là người thợ giỏi, có kinh nghiệm soi đèn xuống mương, ruộng và gác đầu cá, lươn để phóng cái chĩa theo đúng phản xạ chạy của nó khi người thợ ném “ngọn giáo” vào người. nó. Còn không, chỉ cần cắm ngọn tre dưới làn nước đục ngầu trong bóng tối âm u của đêm tĩnh mịch với tiếng cóc, nhái, ếch, nhái, kêu.
Bến Tre nổi tiếng với xứ dừa nên cứ hai ba tháng, người dân quê tôi lại kiếm một ít công đất do ông bà cha mẹ để lại, rồi thuê nhân công hoặc tự tay trèo lên những ngọn dừa cao vút đung đưa trong gió để bẻ dừa đem bán. chúng cho thương nhân. Người hái dừa phải có sức khỏe, lòng dũng cảm và kinh nghiệm mới có thể trèo cao lên cây dừa đung đưa, sừng sững trên không trung bằng chiếc “xe đẩy” làm từ dây của thân cây chuối, đan, phơi khô, dẻo. khô như sợi dây to bằng ngón chân cái người lớn. Người thợ gắn xẻng vào cổ chân bám vào thân dừa từ bên dưới, dùng hai tay giữ chặt, một tay bám vào thân dừa, một tay làm đòn bẩy phía dưới hai chân đẩy lên lấy đà nhịp nhàng với chân. nhấp nháy từ từ. đến ngọn cây dừa cao vút….
Quê hương Cái Mơn thân yêu của tôi mãi mãi là hình ảnh đẹp đẽ, hồn nhiên, vô tư của lứa tuổi học trò, tuổi trẻ, những ngày nghỉ hè, nghỉ ngơi, vui chơi. Quá nhiều thú vui bình dị, giản dị, đậm chất thôn quê từ những chú gà nòi, gà tre đủ màu sắc, những chú gà giống để bán cho đến chọi gà hay làm gà giải trí. Những đàn cá lia thia đỏ, xanh, vàng tung tăng bơi lội vui vẻ, cá xiêm, cá bơn cũng đánh nhau tưng bừng như dế than, dế lửa …
Tôi nhớ những người bạn hiền lành, chất phác “sao nói vậy hỡi người ơi” đậm chất thật thà, chất phác, hồn nhiên… Những người bạn mà tôi đã học 46 năm dài đằng đẵng như thế này? Lớp 8 trong những năm tháng khốc liệt của mấy năm đầu sau 1975, đất nước còn nhiều khó khăn. Họ vẫn nhiệt tình, hiếu khách khi tiếp xúc với tôi qua thời buổi phát triển văn minh tiên tiến của công nghệ ngày nay là “alo thông minh” qua mạng xã hội facebook, zalo… Những người bạn nam nữ từ thời “trẻ trâu. “quen gọi nhau là” mày tao “nhưng thân thiện dù” tóc muối “còn hơn” tóc tiêu “, con cái đầy đủ. Những nỗi nhớ ấy theo tôi mãi theo năm tháng cho đến tận bây giờ không bao giờ quên …
