Người miền Tây không như bao người khác, chúng ta sẽ cảm thấy buồn nếu đến mùa mà không thấy lũ. Thực ra đây không phải là thiên tai mà là một mùa làm ăn mới, kiếm sống từ con nước nổi của bà con chúng tôi sau khi thu hoạch lúa xong.
Mùa vọng non bắt đầu từ trận lũ đầu tháng 7 âm lịch. Cá thường theo con nước lũ từ thượng nguồn đổ về sông Tiền, sông Hậu. Người dân vùng đầu nguồn Đồng Tháp như Tân Hồng, Hồng Ngự là nơi đón nước sớm cũng đồng nghĩa với việc đón mùa cá sớm nhất.
Với cách đánh bắt truyền thống là thả trùn (làm bằng vải lưới dày vì cá linh chỉ nhỏ bằng đầu đũa), đêm khuya người ta canh con nước, kéo trùn đem về. chợ, để cá vẫn còn tươi và nhảy. trong bát, thậm chí có khi nhảy vào chân người đi chợ.
 |
|
Đặt lưới đánh cá ở kênh Vĩnh Tế (TP. Châu Đốc, An Giang) |
Cá linh non thường được om, ăn kèm với các loại rau sống như hoa giấy, hoa súng trắng. Loại hoa súng này chỉ có vào mùa lũ, nở hoa trắng cả cánh đồng. Nhưng ẩm thực từ cá linh non không chỉ vậy mà còn vô cùng phong phú với các món: cá linh nhúng dấm; Cá linh nấu canh chua me; Cá lăn bột chiên giòn, cá kho tộ… Có những người ở miền Tây sang chơi miền Tây mới nhận ra hết cái tình của người bản xứ được thể hiện qua những món ăn bình dị, đời thường mà ngọt ngào. .
Đầu cá nhỏ, mềm, béo ngậy. Những món cá này nếu được pha thêm một lít rượu cay thì bốn phương đều là bạn.
Nhặt linh chi non đã nấu chín cho vào nồi giấm đang sôi và bông gòn, chấm vào bát nước mắm ớt cá, cuốn với ít lá lốt, cho vào miệng, không quên cắn một miếng. của một hạt đậu rồng và lái nó xung quanh. Với một nắm cơm trắng nhanh gọn, người ăn sẽ cảm thấy ngây ngất trong bữa ăn, cảm giác còn gì tuyệt hơn cả núi rừng bốn phương. Mùi thơm của mắm làm người ta quên đi mùi tanh của cá, tiếp đến là mùi thơm hăng của hành phi trong dấm.
\N
Về hương vị, đầu tiên là vị mặn của nước mắm, sau đó là vị chua của giấm, nhai lại, cảm giác giòn của đậu rồng và lá lốt, sau đó là vị ngọt của trái cây, vị chát của rau. bắt đầu đánh thức vị ngọt của bồ kết và vị béo ngậy của “Ca Linh Vedette”.
Thịt cá vừa béo vừa ngọt quyện với các món ăn kèm, chợt tôi nhận ra độ mịn của những vảy cá li ti thật là mãn nguyện, mọi ấn tượng xấu về con cá linh trong tuổi thơ đều tan biến. Nuốt xong là lúc dư vị của món ăn dậy lên, mời gọi người ta nhanh chóng gắp thêm một miếng nữa. Cứ thế, bữa cơm gia đình trôi đi trong sự ấm áp thơm ngon, với vị ngọt của cá, vị ngọt ấm của quê hương và vị ngọt của ký ức một thời miền Tây sông nước trù phú, trù phú. mùa lũ.
Vào thời điểm đó, cha tôi đặc biệt thích các món ăn được chế biến từ linh chi non. Con nước đầu mùa, bố dặn mẹ đi chợ vội vàng mang về cho cá tươi. Ba rửa sạch cá, móc họng cho ra hết mật đắng, om rồi nhúng dấm. Ngán ngẩm, bố chế biến thêm món cá kho tương, thêm đĩa rau vườn nhà ăn quên cả cơm.
Mùa đền thường kéo dài cho đến khi hết lũ, nhưng đền non chỉ lấy được vài con nước đầu rồi hết. Từ đầu tháng 9, cá linh trở nên quan trọng, nhưng chủ yếu được dùng để ủ mắm và làm nước mắm tươi. Thường đến lúc này cá linh sắp thành thục nên không còn béo mà gầy và cứng. Phải qua công đoạn này, đến giai đoạn chín và chín tới thì cá mới béo và thơm ngon trở lại mà dân gian gọi là cá rìa.
Nhắc đến cá linh là nghĩ ngay đến linh chi, được dân gian dưới đây gọi là linh chi. Có những con cá lang thang theo dòng nước mênh mông lạc vào ao nuôi về nhà, khi nước rút không biết đường ra. Hết nước, bà con thường dọn ao, tát mương bắt cá nên gọi là gói cá (chắc là… bọc ao).
Cá mép không om xì dầu, cũng không om mà chỉ có thể nấu canh chua hoặc chiên giòn. Cá mép không mềm lắm, nhưng khi thưởng thức, bạn có thể nghe thấy hương vị của một thứ gì đó đã gắn bó lâu đời với đồng, của những con cá vừa trải qua hành trình từ mênh mông về. .. bưu kiện.
