Năm 2021, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế, trong đó có ngành xây dựng. Vì vậy, khi nền kinh tế mở cửa trở lại, ngành xây dựng phát triển thịnh vượng.
Các doanh nghiệp xây dựng tăng trưởng doanh thu từ mức cơ bản thấp
Lũy kế sáu tháng đầu năm, Xây dựng Hòa Bình (HoSE: HBC) ghi nhận doanh thu 7.066 tỷ đồng, tăng gần 30%; Hưng Thịnh Incons (HoSE: HTN) có doanh thu 3.245 tỷ đồng, tăng 14%. So với đối thủ, Coteccons (HoSE: CTD) có mức tăng nhẹ 1,5%, đạt 5.195 tỷ đồng.
Nhóm xây dựng cơ sở hạ tầng cũng chứng kiến điều tương tự. Vinaconex (HoSE: VCG) có mức tăng gần 50% so với nửa đầu năm 2021. Fecon (HoSE: FCN), Hạ tầng giao thông Đèo Cả (HoSE: HHV) và Cienco4 (UPCoM: C4G) tăng trưởng kém hơn Vinaconex.
Trong khi đó, Xây dựng 47 (HoSE: C47) tạm dừng thi công thủy điện Hòa Bình và sân bay Long Thành vì lý do thời tiết, địa chất nên doanh thu giảm hơn 50% (Bộ Công Thương đã cho phép xây dựng lại thủy điện Hòa Bình mở rộng từ Ngày 8 tháng 9. Mảng xây dựng của CII (HoSE: CII) tăng trưởng, nhưng nguồn thu chính là mảng kinh doanh bất động sản lại giảm gần 40% khiến doanh thu giảm trong nửa đầu năm.
Đối với ngành xây dựng dân dụng, mặc dù tăng trưởng nhờ thị trường phục hồi nhưng các doanh nghiệp vẫn đang gặp khó khăn. Theo Bộ Xây dựng, trong nửa đầu năm 2022, nguồn cung sản phẩm bất động sản mới ở tất cả các phân khúc rất hạn chế. Nguyên nhân là do thủ tục pháp lý của các dự án bất động sản bị siết chặt và nguồn tín dụng bị siết chặt, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, thị trường trái phiếu sụt giảm.
Ngoài vấn đề trên, các doanh nghiệp xây dựng còn phải đối mặt với một khó khăn khác là xung đột Nga-Ukraine.
Giá vật liệu xây dựng làm xói mòn biên lợi nhuận
Xung đột Nga-Ukraine đẩy giá vật liệu xây dựng lên cao. Trong cơ cấu giá thành xây dựng, phần thô chiếm 65-70% giá thành dự toán công trình. Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số giá nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu dùng cho sản xuất 6 tháng đầu năm tăng 6,04% so với cùng kỳ. Điều này đã ảnh hưởng đến nhiều nhà thầu trong nước.
Tỷ suất lợi nhuận gộp của Xây dựng Hòa Bình giảm từ 7,2% xuống 4,7% trong 6 tháng đầu năm. Trái ngược với Xây dựng Hòa Bình, Hưng Thịnh Incons và Coteccons kiểm soát chi phí vốn nên tỷ suất lợi nhuận gộp tăng lần lượt từ 8,6% lên 9,6% và 4,9% lên 5,6%.
Giá vật liệu xây dựng tăng đã làm giảm tỷ suất lợi nhuận gộp của Vinaconex từ 14,5% xuống 13,6%. Điều tương tự cũng xảy ra với Fecon và Cienco 4. CII thậm chí còn hoạt động dưới giá vốn với doanh thu xây lắp và bảo dưỡng gần 263 tỷ đồng trong khi giá vốn mảng này là 279 tỷ đồng. Trong nhóm này, Xây dựng 47 và Hạ tầng giao thông Đèo Cả có thể kiểm soát được chi phí nên biên lợi nhuận gộp tăng trưởng.
Một số doanh nghiệp sau đó cho biết đã có biện pháp hạn chế ảnh hưởng của “cơn bão giá” nguyên liệu. Xây dựng 47 có hợp đồng xây dựng với chủ đầu tư uy tín, thu xếp vốn thỏa đáng, được phép điều chỉnh giá khi nhà nước thay đổi chính sách. Do đó, khi có biến động về tiền lương, giá cả vật tư, nhiên liệu, công ty này không gặp rủi ro về biến động giá cả. Hòa Bình Construction đã đàm phán với chủ đầu tư và có quy định về việc tránh rủi ro trượt giá.
Về lợi nhuận, Coteccons và Xây dựng 47 kiểm soát được chi phí đầu vào, nhưng ảnh hưởng của chi phí quản lý doanh nghiệp và việc tạm dừng thi công khiến lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ giảm. Hòa Bình và xây dựng Fecon đều bị ảnh hưởng bởi chi phí nguyên vật liệu, chi phí quản lý doanh nghiệp và chi phí lãi vay nên cũng chứng kiến điều tương tự. Các công ty còn lại có thể tiết giảm chi phí (Hưng Thịnh Incons, Cienco 4, Hạ tầng giao thông Đèo Cả) hoặc tăng doanh thu tài chính (CII và Vinaconex) nên lợi nhuận tăng trưởng.
Đơn vị: tỷ đồng
Triển vọng ngành xây dựng
VNDirect Research kỳ vọng giá thép sẽ tiếp tục giảm dần trong nửa cuối năm 2022 và 2023, tiếp tục đà tăng kể từ tháng 4 (giảm hơn 14% kể từ mức đỉnh) và giúp giảm áp lực biên gộp lên doanh nghiệp. ngành công nghiệp xây dựng.
Trong khi đó, tiến độ đầu tư công hiện nay còn chậm, dù đến cuối tháng 8 vẫn chưa đạt một nửa kế hoạch năm. Bộ Tài chính ước thực hiện giải ngân vốn đầu tư công 8 tháng đầu năm hơn 212.227 tỷ đồng, bằng 35,5% kế hoạch năm. Hiện có 35/51 bộ và 20/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 35%. Một số dự án giao thông trọng điểm (gồm Mai Sơn – Quốc lộ 45, Cam Lộ – La Sơn, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây) đều chậm tiến độ.
Tuy nhiên, giá vật liệu xây dựng giảm sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án đầu tư công. VNDirect Research dự báo vốn đầu tư công thực hiện năm 2022 sẽ tăng 20-30% so với thực tế năm trước do tăng trưởng trong nửa cuối năm 2022 có thể cao hơn mức thấp của cùng kỳ.
VNDirect Research cho rằng các nhà đầu tư bất động sản nhà ở có thể vẫn gặp thách thức trong việc huy động vốn vào nửa cuối năm 2022 do Chính phủ yêu cầu thận trọng đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp do rủi ro vi phạm gia tăng. tăng phát hành và đấu giá quyền sử dụng đất. Lãi suất thế chấp có thể tăng thêm 30-50 điểm cơ bản trong nửa cuối năm 2022.
VNDirect Research dự báo nguồn cung căn hộ mới tại TP.HCM sẽ giảm 20-30% theo năm trong nửa cuối năm 2022 và đạt 5.000-6.000 căn. Tuy nhiên, nhìn chung, nguồn cung mới sẽ phục hồi vào năm 2022-2023 và sẽ tăng trưởng trở lại từ mức thấp của giai đoạn 2020-2021. Nguồn cung nhà liền thổ sẽ tiếp tục khan hiếm vào năm 2022.
Đối với thị trường Hà Nội, nguồn cung căn hộ mới có thể tăng lần lượt 50% và 20% lên 25.600 và 30.000 căn vào các năm 2022 và 2023. Trong khi đó, nguồn cung nhà phố tại Hà Nội sẽ đi ngang. ở mức 2.500 chiếc vào năm 2022.
Tuy nhiên, giá trị hợp đồng trúng thầu kỳ hạn (tồn đọng) của các doanh nghiệp xây dựng liên tục tăng kể từ cuối năm 2021. Tính đến hết quý II, Coteccons tồn đọng 35.000 tỷ đồng (cao nhất trong lịch sử), Xây dựng Hòa Bình là 26.500 tỷ đồng trong khi cuối năm 2021 là 16.000 tỷ đồng. Đối với Hưng Thịnh Incons, nhà thầu này đặt kế hoạch tồn đọng đến năm 2026 lên tới 100.000 tỷ đồng, gấp 4 lần sau 5 năm.
