Má gửi vào group chat gia đình hình chảo nước mắm kho sả, bó đậu rồng xanh. Những đứa trẻ hút. Một người thở, một người tiếc nuối. Mẹ năm nay 70 tuổi vẫn tự nấu ăn, tự trồng vài loại rau trong khoảng sân nhỏ chỉ vài chục mét vuông.
Những người con dần tản mác theo công việc, theo gia đình nhỏ, cha mẹ cứ thế mưu sinh nơi đất khách quê người. Những đứa trẻ lần lượt chuyển vào nội thành, trong một vài căn hộ hình hộp dán mác cao cấp, chỉ vài chục mét vuông, tính ra chỉ là mảnh vườn nhỏ của bố mẹ.
***
Lấy chồng, cô là đứa con cuối cùng bỏ nhà ra đi. Khi đó, anh em xúm vào bàn bạc, năn nỉ bố mẹ bán đất, bán nhà, theo các em vào nội thành để các em tiện bề chăm sóc. Đừng ở Sài Gòn này, từ khu vực trung tâm thành phố ra ngoại ô phải mất một hai tiếng đồng hồ. Trong những lúc tắc đường hay trời mưa, vào ban đêm, đôi khi còn kéo dài hơn. Chẳng hạn, đại ca lấy vợ chuyển về quận 10 cho tiện. Chạy đến nhà bố mẹ đẻ mất hơn một tiếng đồng hồ. Con gái riêng theo chồng dọn về khu đô thị mới ở quận 7, khoảng cách ngày càng rộng.
 |
| Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa – SHUTTERSTOCK |
Cứ thế lần lượt là con cái của bố mẹ huyện này, huyện kia. Cố gắng suốt nhưng bố mẹ tôi vẫn không chịu đi. Làm quen. Từ thời ông bà đi qua bão táp của thời cuộc, đến khi cha mẹ xây dựng khi đất còn đầy rẫy, lục bình. Mùa mưa lũ lụt, mùa khô làm nứt nẻ đất. Mang tiếng thành phố không khác lĩnh vực khinh bỉ. Vậy là xong, trẻ lớn đi cũng như sáo. Ba mẹ con hai xác già ở trong ngôi nhà cổ khang trang đầy ắp kỷ niệm.
Cũng may, bố mẹ tôi vốn quen nghề nông, ông trời cho tôi sức khỏe, khi ốm đau tôi uống mấy loại lá thuốc bố tôi trồng trong vườn. Trong nhà, lọ dầu gió như bảo bối, xức khi đau bụng, nhức đầu. Những đứa trẻ lang thang ngược xuôi với cơm áo gạo tiền, quên dần việc đón cha mẹ về chung sống. Có khi cuối tuần rảnh rỗi, lũ trẻ mới về chứ ít khi đông đúc. Khi gia đình tổ chức đám giỗ, nếu không trùng vào ngày cuối tuần, thì chỉ có hai vợ chồng già chụp ảnh bàn thờ gửi lên nhóm trò chuyện của gia đình rồi dọn cỗ cùng hàng xóm. Tết nhất, con cái chỉ về ăn một hai bữa rồi cùng nhau đi du ngoạn nên những bữa cơm sum họp gia đình chỉ đếm được trên đầu ngón tay.
 |
***
Mỗi dịp hè về, các cháu lại có dịp về chơi với ông bà ngoại. Con cái khỏe, cha mẹ vui. Ngoại ô có mấy con mương, cỏ xanh, vườn cây trĩu quả như mận, mận, cóc, v.v.
Ở ven thành phố, chợ dù mang tên chợ Sài Gòn nhưng cũng không khác quê là mấy. Chợ họp từ sáng sớm để bán mấy thứ bánh mà lũ trẻ thành thị chưa bao giờ được ăn. Theo ông bà đi chợ, lũ trẻ mê mẩn những món quà quê như bánh da heo, bánh nậm, bánh bò, chuối nếp xào dừa, bánh ống… Lũ trẻ quên nội, ngôi nhà hình hộp ở chung cư cao. . sàn nhà. Thế nên chẳng phải ông bà già vẫn chụp ảnh món ăn hàng ngày gửi vào nhóm chat để con cháu yên tâm vẫn được chăm sóc đầy đủ, chu đáo từ miếng ăn.
Nhận được ảnh, chị cuống cuồng gọi điện trách móc con trai chơi bời, đi cả tuần không gọi cho mẹ. Con trai bà cười: “Mẹ bế tắc rồi, nếu đang tìm con thì cứ gọi bà nội là biết”. Chị ơi, cúp máy, hình như chị ít khi chủ động gọi cho bố mẹ vì mỗi khi cần việc gì là bố mẹ lại gọi điện cho mình, chị bận từ công ty về chăm con luôn. Hai ba tháng sau, cô lại chạy về họp để đưa cho mẹ vài triệu đồng, dù lần nào bố mẹ cũng lắc đầu: “Bố mẹ sống bằng lương hưu. Ở đây cái gì cũng rẻ, thiếu gì ở đây”.
Chiều thứ sáu, cô mời anh đến nhà bố mẹ cô dùng bữa. Tôi đã quá chán với những thứ gà quay, thịt lợn và thịt bò. Anh hỏi cô có nhớ con không, cô gật đầu. Nhưng nói thật, khoảng cách từ nhà ở quận 6 ra ngoại thành xa lắm. Cha mẹ bạn sẽ ngạc nhiên. Anh nhớ em như bố mẹ nhớ em. Những đứa con cứ chập chững bước vào đời qua bao con đường, mà đường về thì xa, gần thì sao không quay về? Cô ấy đã gửi một tin nhắn riêng cho các anh chị em khác. Cô hỏi có ai nhớ bố mẹ mình bao nhiêu tuổi không, ai cũng nhớ hết! “Vậy anh còn lại bao nhiêu năm nữa để ăn cơm với chúng tôi?” Câu hỏi của cô ấy rơi vào im lặng. Cô ấy nói rằng cô ấy sẽ trở lại ăn tối với bố mẹ cô ấy.
***
Cơm bố mẹ khoảng 9 giờ tối ở ngoại thành chỉ có mớ mẹ mới trộn, ít rau hái ngoài vườn rồi vắt chanh, tỏi, ớt giã nhỏ. Cơm nguội nên ăn vừa miệng. Chồng cô đã ăn nó. Cậu con trai bối rối không biết tại sao bố mẹ lại về. Bọn trẻ cứ ra vườn chơi với nhau. Tiếng la hét đuổi theo ồn ào. Khoảng sáu con, nhưng không nhiều. Không biết bố mẹ có chán mấy đứa cháu này không mà cứ tủm tỉm cười.
Tiếng côn trùng xào xạc trong đêm đầy sao. Những món đồ chơi do chính tay bố mẹ làm nên trông các cháu thật dễ thương. Ông bà cũng dạy các con làm bánh in, các con bà cũng khoe như vậy. Cô ngồi bên bếp sau nhà nhìn ra vườn và nhớ về tuổi thơ của anh chị em. Đang lang thang thì tôi nghe thấy tiếng xe dừng, ánh đèn pha ô tô vào cổng nhà. Đó là ai? Lũ trẻ ríu rít: Chú Hai, cô Tư… Ông bà vội chạy ra cửa. Một lát sau, căn bếp lại nhộn nhịp. Ông Hải cho biết người con trai út đang chở vợ con về nhà. Bố mẹ uể oải nhìn nhau: “Không phải lễ, không có giỗ, lại còn không phải Tết, sao con về?”. “Vậy thì về ăn đi. Mấy bữa nay ăn khó quá, mai quay lại ăn tiếp” – anh Hải vừa cười vừa nói.
Trong ánh đèn vàng của gian bếp sau, mái tóc người con trai lớn đã lốm đốm bạc. Tóc anh cũng bạc trắng. “Ta ăn cơm mà không chịu được, đút cơm cũng không chịu nổi, nhanh lên giúp ta!” – Mẹ xua tay. Nụ cười hạnh phúc của má khiến dấu vết thời gian hằn rõ nơi khóe mắt. Ngoài vườn, bố vẫn miệt mài dõi theo những trò nghịch ngợm của lũ cháu.
 |
Đã gọi là ăn ke thì còn không đuổi được. Trải qua bao thác ghềnh của cuộc đời, thực tế không phải ai cũng được cha mẹ cho về ăn bám. Nhưng ngay cả khi có, mọi người sẽ hiểu rằng bữa ăn sẽ chỉ kéo dài thêm vài năm nữa. Cho dù là cơm nhà cha mẹ vừa khi trở về, trong lòng hai người vẫn là có chút ấm áp hạnh phúc.
Ở cái tuổi này của bố mẹ, nói thật, một vài bữa cơm như thế cũng giống như niềm vui buổi trưa. Càng đông con, cha mẹ càng hạnh phúc. Không người già nào muốn mồ côi giữa ngôi nhà cổ kính đầy ắp kỷ niệm từ những ngày còn bé thơ còn cắp sách đến trường… cho đến ngày bước vào đời, tạm biệt mái ấm tuổi thơ.
Người già sống bằng ký ức, người trẻ sống bằng tương lai. Ấy vậy mà từ nay nhìn lại kỷ niệm vẫn thấy hình bóng mình năm xưa, đợi con về cùng ăn cơm …
Tống Phước Bảo
