Xôi là một món ăn quen thuộc với người Việt Nam, từ bữa sáng hàng ngày cho đến đám cưới, đám giỗ. Nấu xôi cũng là một công việc quen thuộc của chị em trong những ngày giỗ, Tết hay chỉ là những ngày bình thường. Nhưng không phải ai cũng biết cách ngâm gạo nếp đúng thời gian để khi nấu xôi sẽ ngon và dẻo lâu.
1. Cách chọn gạo nếp và ngâm gạo
Gạo nếp quyết định 70% độ ngon của món xôi, muốn có một nồi xôi ngon thì phải chọn được loại gạo ngon. Bạn nên chọn loại nếp có màu trắng sữa, hạt đều, vỏ ngoài căng, không bị nát, vụn. Nhai vài hạt để chọn gạo có vị ngọt tự nhiên, thơm mùi gạo mới. Bạn cũng nên nhớ đừng chọn gạo quá trắng vì đã xay xát quá kỹ sẽ làm mất đi lớp cám, chất dinh dưỡng của gạo.
Khác với gạo tẻ, gạo nếp trước khi nấu cần phải vo và ngâm để hạt gạo nở đều, chín nhanh và không bị nhờn vì gạo nếp được nấu chín bằng hơi nước. Ngâm hạt gạo nếp đúng thời điểm là một bí quyết giúp xôi dẻo thơm.
Trước khi nấu xôi gấc cần trải qua các công đoạn sau:
+ Giai đoạn 1: Vo gạo
Trước khi ngâm gạo, bạn nhớ vo sạch gạo. Khi rửa cần nhẹ nhàng, không nên vò lâu để không làm mất đi các vitamin trong vỏ gạo.
+ Giai đoạn 2: Ngâm gạo
Tùy theo tính chất của hạt gạo, bạn nên ngâm trong nước từ 6 đến 8 tiếng. Nếu ngâm lâu hơn, hạt gạo sẽ bị chua và khi nấu sẽ mất ngon. Khi ngâm, bạn nên cho một chút muối. Muối sẽ giúp khử mùi và tạo hương vị đậm đà khi xôi được nấu chín.
Có thể cho thêm nước gấc, nước lá cúc la mã, lá dứa,… để tạo màu đẹp mắt cho món xôi. Sau khi ngâm gạo đủ thời gian, bạn đổ gạo ra, xả lại bằng nước lạnh cho thật sạch, để cho ráo nước, khoảng 10-15 phút. Sau đó cho nước gấc hoặc nước lá cẩm để tạo màu vào gạo, đánh đều, để khoảng 10 phút cho hạt gạo ngấm màu rồi mới vào công đoạn đồ xôi.
2. Cách nấu xôi gấc hai lần.
Khi nấu xôi, nhiệt độ nấu là yếu tố quyết định để nồi xôi thơm và dẻo hơn. Khi nấu, bạn nên đặc biệt chú ý đến tốc độ cháy của lửa. Đầu tiên, bạn cho nước vào nồi nấu xôi trước, đợi khi nhiệt độ sôi tăng lên mới tiến hành hấp. Lúc này bạn nên để nhiệt độ ổn định vì nếu tăng lên sẽ dễ làm xôi bị cháy, nếu nhỏ quá sẽ làm xôi bị nhão. Và thời gian nấu xôi chuẩn là 30 – 40 phút. Nếp dẻo, Khế hay sống phụ thuộc khá nhiều vào vùng nước này. Theo kinh nghiệm của các bà nội trợ khéo tay, lượng nước đổ dưới nồi hấp chỉ nên chiếm khoảng 1/3 dung tích của nồi. Cách làm này cho lượng nước vừa đủ để xôi chín mềm nhưng không quá nhão, không đẹp mắt.
+ Khi xôi vừa chín tới, bạn múc xôi ra khay lớn, dàn đều rồi để dưới quạt cho xôi nguội bớt. Sau đó, tiếp tục cho gạo nếp vào hấp (đồ) thêm một lần nữa. Áp dụng kỹ thuật này, dù để lâu xôi vẫn mềm và dẻo.
+ Cuối cùng để hoàn thành món xôi, bạn hãy rưới một chút dầu ăn hoặc mỡ gà vào rồi đảo đều xôi trước khi vớt ra. Nếp sẽ có độ căng bóng và mềm mượt.
