Những đứa trẻ sinh ra trong một gia đình nề nếp, ở đó mọi người tôn trọng, yêu thương nhau, chia sẻ và nhường nhịn nhau, chúng đã có những bài học đầu đời tốt đẹp, thông qua cách ứng xử và giao tiếp. Tử tế, tiêu chuẩn hàng ngày. Lớn lên, trẻ bắt đầu được đi chơi, đi học, có cơ hội giao tiếp với xã hội nhiều hơn. Môi trường mới sẽ ảnh hưởng và tác động đến việc hình thành nhân cách của trẻ. Trẻ em nếu được dạy dỗ và định hướng đúng cách sẽ hình thành thói quen và có lối sống tốt, cư xử tử tế, văn minh. Ngược lại, trẻ sẽ bị tiêm nhiễm thói ăn nói thô lỗ, cư xử thô lỗ, ngang tàng, thiếu văn hóa.
 |
| Những khẩu hiệu … chỉ biết lắc đầu ngán ngẩm (Ảnh minh họa). |
Thật không may, vì nhiều lý do, nhiều gia đình đã không thể duy trì một thói quen chuẩn mực cho con cái của họ để làm theo. Nhiều người khi về đến nhà vẫn phải ôm điện thoại, máy tính để giải quyết công việc, liên lạc hay giải trí. Chưa kể, nhiều người còn phải học hỏi thêm về chuyên môn, nâng cao tay nghề, phổ biến kiến thức để tồn tại cũng như tìm cơ hội thăng tiến. Biết bao nhiêu việc khiến người ta không còn thời gian dành cho những việc “nhỏ nhặt” nhưng vô cùng quan trọng hàng ngày như theo dõi để kịp thời dạy dỗ, uốn nắn giúp trẻ nhận ra việc gì nên làm, việc gì nên làm và việc gì nên làm? tránh trong quá trình chúng lớn lên, hình thành nhân cách của chúng!
Mặt khác, khi cha mẹ không hiếu thuận với ông bà; khi vợ chồng không tôn trọng nhau, to tiếng, nặng lời với nhau, thậm chí ngược đãi nhau… thì con cái cũng sẽ mắc phải những thói hư tật xấu đó. Trên đường phố hàng ngày, họ chứng kiến cảnh xe cộ lạng lách, vượt đèn đỏ, vứt rác bừa bãi, chen lấn… Hầu như ai cũng cố giành phần dù chỉ là chỗ ngồi trên xe, chỗ đứng. khi xếp hàng. Đi siêu thị, lê la các kệ hàng, trái cây để chọn cho mình những trái ngon, đẹp mắt. Họ chỉ nghĩ đến những lợi ích vụn vặt của bản thân mà không biết mình đang hành động ích kỷ và xấu xa như thế nào khi có nhiều người, trong đó có trẻ em, đang theo dõi.
Cũng có thể thấy, hiện tượng trên chỉ là thiểu số trong vô số gương người tốt, việc tốt. Nhưng hãy nhớ rằng, những “vết mực đen” thường rất dễ loang ra, làm ố cả tờ giấy trắng, khiến giấy không sử dụng được. Và để điều đáng tiếc đó không xảy ra trong tương lai, điều cần làm ngay bây giờ là chúng ta phải xây dựng cho thế hệ sau cách cư xử tử tế, lối sống văn minh. Nói một cách đơn giản, chúng ta phải giáo dục trẻ em từ khi còn nhỏ đến khi trưởng thành; giáo dục lối sống, cách ứng xử tử tế, văn minh trong mọi gia đình, mọi trường học và ngoài xã hội. Bao nhiêu câu ca dao, tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị như “Uống nước nhớ nguồn”, “Thờ cha, hiếu mẹ”, “Hiếu thảo với con”, “Tiên học lễ, hậu học văn”, Người thầy có thể được tôn trọng ”. làm thầy ”,“ Thương người như thể thương thân ”,“ Người khôn nói nhẹ, dễ nghe ”… là kho tàng giáo dục cho mọi người.
Trần Ngọc Anh
